وبسایت BallotPedia یک دایره المعارف از هر گونه اطلاعات از سیاست و انتخابات در ایالات متحده است. هر گونه اطلاعاتی نسبت به هر انتخاباتی و هر موضوعی که به امور حکمرانی و تقنینی که شهروندان به آن نیاز داشته باشند، در سطوح مختلف شهر، ایالت و یا فدرال را میتوان در این سایت پیدا کرد. این دانشنامه قسمتی از اطلاعات خود را بصورت ویکی (wiki) جمع آوری میکند، بدان معنا که هر کسی از کاربران میتواند به اطلاعات سایت در موضوعات مشخص اضافه کند، بعد از اضافه کردن اطلاعات، اعضای وبسایت اطلاعات را بررسی کرده تا از صحت و سقم آنها مطمئن شوند و سپس در صورت تایید بروی سایت قرار داده خواهد شد. 

امروزه تأثیر فناوری در همه شئون زندگی بسیار گسترده و قابل توجه است، که صد البته پارلمان و حوزه قانون‌گذاری نیز از این امر مستثنی نیست. پیشتر مطلبی را در رابطه با «فناوری‌ اطلاعات و ارتباطات در پارلمان: ابزارهایی برای مردم‌سالاری» منتشر کرده بودیم. در این جا گزارش دیگری را معرفی می‌کنیم که به چگونگی پیشرفت پارلمان الکترونیک (e-Parliament) در سطح دنیا می‌پردازد.

امروزه ارتباط میان مباحث مختلف علم حقوق و مباحث فنی در حوزه علم رایانه بسیار تنگاتنگ شده است، به گونه‌ای که چنانچه قوی‌ترین مباحث حقوقی با پایه فنی مناسب پشتیبانی نگردد، عملاً آن بحث قانونی کارآمد نخواهد بود؛ وحتی می توان گفت که امروزه بسیاری از گلوگاه‌های ناکارآمدی از ناحیه ضعف‌های فنی ایجاد شده و نه نقص‌های حقوقی...

آکوما انتوسو (Akoma Ntoso) زبانی فنی و توسعه‌یافته مبتنی بر XML است که به منظور استانداردسازی الگوی معنایی متون قانونی و قضائی تدوین گردیده است. این الگو به طور گسترده‌ای در دنیا در حال ترویج و بکارگیری است و توانسته عملکرد نهادهای قانون‌گذاری و نیز قضائی را ارتقاء بخشد.

در این پست قصد نداریم این زبان و الگوی آن،‌ ویژگی‌ها و توانمندی‌های آنرا مورد بحث قرار دهیم، و این کار را به فرصت دیگری وا می‌گذاریم، با این حال مایلیم برگزاری یک کنفرانس علمی در این حوزه را اطلاع‌رسانی کنیم.

برای کسب اطلاعات بیشتر پیرامون این کنفرانس و نیز الگوی Akoma Ntoso به لینک زیر مراجعه بفرمائید:

First International Akoma Ntoso Conference (IANC 2015)

در نگاه اول ممکن است بی‌اهمیت به نظر برسد، اما محل نشستن نمایندگان در مجلس پدیده‌های خاصی ایجاد می‌کند و بسیار قابل تحلیل و ارزیابی است. برای نمونه اصطلاحات احزاب «چپ و راست» بر می‌گردد به محل نشستن دو حزب موافق و مخالف دولت حاکم در طرفین چپ و راست مجلس ... و یا اینکه حسب اطلاعات بدست آمده، محل نشستن نمایندگان مجلس کشورمان هر 6 ماه یکبار و توسط رایانه بصورت تصادفی انتخاب می‌گردد.

افشای اموال و دارایی‌ها در اکثر کشورهای دنیا به نحوی و در سطحی وجود دارد. کشورهایی که در سطح لازم از این افشا قرار ندارند روشی را به خدمت می‌گیرند که شفافیت داوطلبانه نام دارد. کشور مکزیک یکی از مواردی است که شفافیت اموال و دارایی‌ها در آن وجود ندارد، فلذا در تعاملی میان نمایندگان موافق و نیز بخش غیرانتفاعی، شفافیت داوطلبانه شکل گرفته و سایت «شفافیت قانونگذاران»  بستر این کار را فراهم نموده است. 

اصطلاح «درب‌های گردان» به جابجایی افراد از پست‌های حاکمیتی به مشاغلی در بخش خصوصی، و یا بالعکس اشاره دارد. آمارها نشان می‌دهد که این جابجایی‌ها هر روزه به نسبت گذشته رواج بیشتری می‌یابند. جابجایی از طریق درب‌های گردان می‌تواند برای هر دو طرف سودمند باشد، چرا که می‌تواند باعث ارتقاء فهم و ارتباط میان بخش خصوصی و حاکمیتی گردد.

پایگاه داده‌باز حکومت انگلستان در مطلبی به بررسی کاربردهای کلان‌داده در سطح محلات، مناطق و شهرها پرداخته و نمونه‌هایی برای آن ذکر کرده است.

برای مطالعه‌ی این مطلب با عنوان "Open Data Champion" به پیوند زیر مراجعه کنید:

http://data.gov.uk/blog/open-data-champions

نظر شما چیست؟

آیا این کاربردها مطابق با نیاز ساکنان کلان‌شهرهای ایران قابل پیاده‌سازی است؟

شما چه مثال‌های دیگری برای کاربرد داده‌باز در زندگی رزمره می‌شناسید؟

Abstract
The impact of open data and technology-enabled transparency does not lie solely in the economic sphere. Government openness produces tremendous other benefits for our societies through increasing state or institutional responsiveness, reducing levels of corruption, building new democratic spaces for citizens, empowering local and disadvantaged voices or enhancing service delivery and effective service utilization. However, proof on the social and political impact of open data initiatives is incredibly scarce. This paper intends to tackle some of the methodological challenges through building evidence base that can empower further generalizations in the open government field; as well as developing a methodological framework to unpack theories of change and to evaluate the social impact of open data and digital transparency initiatives.

مقدمه

هر چند محور مسائل حقوقی در مباحث شفافیت از اهمیت ویژه‌ای برخوردارند، با این حال مسائل فنی از آنها کم‌اهمیت‌تر نیستند. این مسائل فنی ناظر به شفافیت است که عملاً امکان استفاده یا استفاده مجدد داده را فراهم کرده، امکان تکثیر نظارت، مشارکت و تعامل را بصورت فزاینده فراهم می‌سازد.

خدمات داده‌ی بنیاد سان‌لایت

Sunlight Foundation بتازگی سرویس فوق‌العاده‌ای را ارائه کرده است. این سرویس که Sunlight Data Services نام دارد، اطلاعات بسیار جالب و مفیدی را ناظر به کنگره، انتخابات و کلیه فعالیت‌ها و مطالب مرتبط به آن، و در قالب API به کاربران و توسعه‌دهندگان نرم‌افزار و سرویس‌ها ارائه می‌کند. انواع APIهایی که در این سرویس ارائه می‌شوند عبارت‌اند از:

بسیاری از کشورهای سرتاسر دنیا نظام‌هایی را برای افشای دارایی‌های مقامات رسمی خود و به منظور مقابله با فساد ایجاد نموده‌اند. تفاوت این نظام‌ها از کشوری تا کشور دیگر زیاد است. اثرات چنین سیستم‌هایی بر میزان واقعی فساد نیز کاملاً شناخته شده نیست. این مطالعه تحلیلی ساختاریافته را بر نظام‌های افشای دارایی‌های کشورهای اروپای شرقی و آسیای میانه، و برخی دیگر از اعضای OECD در اروپای غربی و نیز شمال آمریکا ارائه می‌نماید. همچنین عوامل اصلی این سیستم‌ها (همانند اهداف سیاستی، چارچوب قانونی و ترتیبات نهادی، اقسام مسئولان دولتی که ملزم به افشا هستند، و گونه اطلاعات لازم‌الافشاء، فرایندهای صحت‌سنجی اطلاعات ارائه شده، مجازات تخطی و افشای عمومی) نیز مورد بررسی قرار می‌گیرد. 

این مطالعه همچنین بررسی هزینه-فایده‌ای در رابطه با مفید بودن چنین نظام‌هایی را نیز صورت می‌دهد. همچنین 4 مطالعه موردی (لیتوانی، رومانی، اسپانیا و اوکراین) و مثال‌ها و ارجاعات مرتبط با کشورهای متعدد دیگری نیز ارائه گردیده است.این مطالعه در نهایت پیشنهاداتی سیاستی را نسبت به ابعاد اساسی نظام‌های اعلام دارایی ارائه می‌نماید.

OECD (2011): Asset Declarations for Public Officials: A Tool to Prevent Corruption

در این وبسایت شما قادر خواهید بود تا به تمامی موضوعات مطرح شده در سنا و مجلس نمایندگان با تفکیک روز و موضوع گوش دهید. همچنین لینک تمامی کمیته های مجلس سنا و نمایندگان نیز در تمامی موضوعات موجود است و با انتخاب هر حوزه میتوانید از ریز تصمیمات گنگره درباره آن موضوع با خبر شوید. 

Snell یک شرکت بزرگ خصوصی در انگلستان است که خدمات سخت افزاری و نرم افزاری رسانه ای و دیجیتال ارائه میدهد. این شرکت در سال 2011 سندی بنام Anti-Bribery and corruption Policy منتشر کرده است که در آن سند خط مشی های خود را در قبال رشوه و فساد در شرکت را مشخص کرده است.

در ابتدای این جزوه سخن یکی از اعضای هیئت مدیره نقل شده است:

"Snell takes a zero-tolerance approach to bribery and corruption and we are committed to conducting our business in an honest and ethical manner. We have adopted this policy to communicate this message and to assist those working for us to uphold it.”

"اسنل یک رویکرد بدون تحملی (zero-tolerance) را در قبال رشوه و فساد اتخاذ میکند و ما متعهد شده ایم تا کسب و کار خود را در مسیری صادقانه و اخلاقی پی بگیریم. ما این خط مشی را اتخاذ کرده ایم تا با این پیام ارتباط برقرار کنیم و به کسانی که به ما کمک میکنند و برای ما کار میکنند کمک کنیم تا این سیاست ها را تقویت کنند. "

شفافیت در بخش کسب و کار و تجارت یکی از مهمترین بخشهای شفافیت بشمار می آید، چرا که در هر کشوری بخش اعظمی از اقتصاد آن کشور بدست سازمان های خصوصی است، لذا شفافیت و مبارزه با فساد در هر کدام از این سازمانها بمعنای تجارت سالم تر، تولید بیشتر، عملکرد کارآتر و کارآمد تر است.

این جزوه به بررسی ابعاد و ویژگی های داده باز میپردازد. در این جزوه ابتدا دو وبسایت پیشرو در داده باز یعنی data.gov و data.gov.uk که به ترتیب متعلق به کشورهای آمریکا و انگلیس است را معرفی میکند و سپس سه لایه اساسی برای ایجاد داده باز در کشورها را تشریح میکند. در نهایت یک چک لیستی برای عملیاتی کردن داده باز در کشورهای متفاوت را معرفی میکند.

این کتاب سه سطح اساسی را برای ایجاد داده باز در حکومت ها معرفی میکند:

1. لایه پایینی، جامعه مدنی: افراد موثر و نوآوری که با ایجاد وبسایت ها و جنبش ها در جوامع، موجب ایجاد فشار هایی از پایین به بالا به مسئولین دولتی میشوند؛

2. لایه میانی، دولتمردان حرفه ای: دولتمردانی که داده باز را یک روش موثر و قوی برای ایجاد حکومتی بهتر میدانند؛

3. لایه بالایی، رهبران سیاسی عالی: شامل رهبران و وزرای کشورها میشوند.

این گزارش، پس از بررسی کشورهای متفاوت از لحاظ داده باز بودن، لایه ی چهارمی نیز برای این امر مشخص میکند که آشنایی با آنرا به ذهن‌های خوانندگان کنجکاو واگذار می‌کنیم!

Transparency and Accountability Initiative: Open Data Study